دكتر امين گلستاني، پژوهشگر و مدرس حوزه استراتژي فناوري اطلاعات
————————————————————————
بسمه تعالي
برگزاري نمايشگاه‌هاي بين‌المللي فناوري اطلاعات به‌عنوان رويدادي مهم درعرصه هم‌افزايي پتانسيل‌هاي گوناگون حوزه فناورانه براي يك كشور به‌شمار مي‌آيد. اين رويداد مهم و استثنايي از سه پوستة برگزاري فيزيكي، محتواي قابل ارائه و هدف‌گذاري تشكيل شده است كه هرچه به سمت هدف‌گذاري كه داخلي‌ترين پوسته مي‌باشد پيش رويم، اعماق معنايي مهمتري محقق خواهد شد. متاسفانه در بسياري از كشورها هدف از تشكيل چنين رويدادي صرفا برگزاري به معناي فيزيكي و تشكيل ازدحام جمعيت مي‌باشد لذا در اين رويكرد، مفهوم نمايشگاه با معناي فروشگاه به اشتباه تلقي مي‌شود و مفهوم مشاركت جاي خود را به حضور فيزيكي مي‌دهد بنابراين مشاهده فروشنده‌هاي مختلف محصولات عمومي و تبليغات زرد بسيار طبيعي است. اين قبيل نمايشگاه‌ها بجاي بين‌المللي بودن اغلب بين محلي هستند، برهمين اساس در اين رويكرد، هدف شركت‌ها فروش يا تبليغ و هدف بازديدكنندگان نيز تفريح و سرگرمي خواهد بود و در پايان مدت نمايشگاه، انتقادها از حوزه‌هاي فيزيكي مانند گرمايش سرمايش محيط، وضعيت آب و سرويس‌هاي بهداشتي فراتر نخواهد رفت در صورتيكه در نمايشگاه‌هاي معروف و به‌نام بين‌المللي، مانند نمايشگاه‌هاي Cebit هانور آلمان ، COMDEX آمريكا، CEATEC ژاپن، CES آمريكا، IFA برلين، GITEX امارات، COMPUTEX تايوان،ITEX مالزي، بيشتر به عمق و محتواي نمايشگاه توجه مي‌شود لذا بحث از محيط فيزيكي و نمايش قطعات وارداتي به سمت محيط‌هاي مجازي هوشمند و مغزافزارها ميل پيدا مي‌نمايد. تكنيك‌هاي جذب بازديدكنندگان نيز در اين نمايشگاه‌ها بجاي عرضه محصولات ارزان قيمت يا رايگان و صف‌سازي، به غافلگيري بازديدكنندگان با محصولات و خدمات بديع و نوآورانه تمايل دارد و اقدامات فروشگاهي و بازاري كمتر به چشم مي‌خورد.
مقاصد كلاني از قبيل، اغناي فرهنگ، توسعه علم وكسب و كار در كنار رويكرد حمايت از خلاقيت و ايده‌هاي نوين، محور برگزاري يك نمايشگاه است به همين منظور عمدتا بازديدكنندگان شاهد رونمايي محصولات و خدمات جديد توسط نوآوران صنعت رايانه و فناوري اطلاعات هستند. تاريخچه نمايشگاه‌هاي بين‌المللي حوزه رايانه در كشور نشان از اين موضوع دارد كه از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۹ نمايشگاه‌ها بصورت دوسالانه برگزار مي‌شد اما بدليل رشد و انتشار سريع تكنولوژي‌هاي فناوري اطلاعات، برگزاري اين نمايشگاه‌ها بصورت سالانه انجام شد و تا امسال كه بيست و سومين دوره نمايشگاه الكامپ در كنار پنجاه نمايشگاه تخصصي ديگر در كشور برگزار شده است تلاش شده تا سخت‌افزار، نرم‌افزار و مغزافزارهاي مطرح به نمايش عمومي گذاشته شود اما مشاهده صفوف طويل سيم كارت‌هاي رايگان، فروش نرم‌افزارهاي قفل شكسته، لوح فشرده بازي، بسته‌هاي تبليغاتي و حضور كمرنگ صاحبان فناوري بين‌المللي، هر سال بيشتر اين واقعيت را تداعي مي‌كند كه آنچنان كه لازم است به سوي اهداف كلان مطرحه و در عمق پيش نمي‌رويم و عمدتا دچار اشكال در درك معناي كلمات شلوغي و ازدحام با استقبال بي‌نظير و تفريح و سرگرمي به جاي گردش علمي مي‌شويم.
نمايشگاه‌هاي بين‌المللي مي‌توانند مزاياي فوق‌العاده‌اي را براي شركت‌كنندگان به‌همراه داشته باشند: آشنايي با ايده‌هاي جديد دنياي فناوري، تلاقي علوم دانشگاهي با لبة صنعت و كسب و كار، معرفي استارت‌آپ‌ها، كشف فرصت‌هاي جديد بازار، امكان حضور در كارگاه‌هاي آموزشي، برقراري ارتباط مستقيم با توليدكنندگان يا اداره‌كنندگان صنايع نوظهور و در يك عبارت، تحصيل حجم انبوهي از دانشِ روز در حداقل زمان ممكن از مهمترين دستاوردهاي يك نمايشگاه مطلوب است. ازطرفي، تحليل رفتار شركت‌كنندگان و بازديدكنندگان پس از خاتمه يك نمايشگاه بين‌المللي، من‌جمله اقدامات علمي با ارزشي است كه چنانچه بصورت علمي صورت پذيرد ضمن مشخص كردن گام‌هاي بعدي برگزاري نمايشگاه در سال‌هاي آينده مي‌تواند به احصاء اطلاعات و دانش ناب درخصوص شناخت جايگاه علمي كشور و حتي كشف فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري و جهت‌دهي‌هاي اقتصادي كلان و ساير استنتاجات استراتژيك نيز بيانجامد.
در جهان بصورت تقريبي، حدود ۴۰۰ نمايشگاه در حوزه مطرحه برگزار مي‌شود كه بيش از نيمي از آنها به رايانه و تجارت الكترونيك و مابقي به حوزه الكترونيك مرتبط هستند ولي متاسفانه كشور ما در كمتر از ۱۰ نمايشگاه حضور مي‌يابد و فرصت استفاده از تجربيات حرفه‌اي برگزاركنندگان بزرگ عرصه بين‌الملل را از دست مي‌دهد.
با عنايت به موارد فوق به سادگي مي‌توان دريافت كه برگزاري چنين رويداد مهمي با ديدگاه علمي، آثار و پيامدهاي مهمي را براي يك كشور به‌همراه دارد لذا برگزاري نمايشگاه‌هاي متعدد در شهرستان‌ها، تداخل نمايشگاه فناورانه با نمايشگاه‌هاي نامرتبط، انتخاب زمان نامناسب جهت برگزاري، عدم تسهيل‌سازي مشاركت شركت‌هاي معروف خارجي، عدم چيدمان صحيح غرفه‌ها از حيث جنسيت و موضوع فعاليت، عدم مديريت كارگاه‌هاي آموزشي و فقدان برنامه‌ريزي صحيح دركنار ساير اقداماتي كه مي‌تواند تمركز و همگرايي روند حركات نمايشگاهي را مختل نمايد، موجب از بين رفتن فرصت‌هاي كمياب و گران‌بهايي خواهد شد.
